SÜMERLERDE 4 TEMEL 3 GÖKYÜZÜ TOPLAM 7 TANRI

SÜMERLERDE 4 TEMEL 3 GÖKYÜZÜ TOPLAM 7 TANRI

4 TEMEL.

ANU - AN

Sümer mitolojisinde ve daha sonra Asur ve Babil mitolojilerinde, Anu (aynı zamanda An) gökyüzü tanrısı, cennetin tanrısı, takımyıldızların efendisi, tanrıların kralı olarak adlandırılır ve göksel katmanların en üstünde oturur. Suç işleyenleri yargılayacak güce sahip olduğuna ve kötülükleri yok etmek için asker olarak yıldızlar yarattığına inanılırdı. Anunnakunun (aynı zamanda Anunnaki olarakda anılır) babasıdır. Sanat eserlerinde bazen çakal olarak resmedilir. Çoğu zaman onun simgesi olarak kullanılan taç bir çift sığır ya da boğa boynuzu ile resmedilir.

Mezopotamya tanrı panteonundaki en eski tanrıdır ve üç büyük tanrı olan gökyüzü tanrısı Enlil ile su
tanrısı Enki ile beraber üçlemenin bir parçasıdır. Sümer’in kral Sargon tarafından Akkadlılar

tarafından işgal edilmesinden sonra Akkadlılar tarafından Anu olarak adlandırılmıştır. Üç büyük tanrıdan oluşan üçlemenin ilk figürü olamsına dayanarak, Anu tanrıların ilk kralı ve babası olarak saygı görmüştür. Anu görünür bir şekilde Uruk ile özdeşleşmiştir. Bu şehrin Anu kültünün orijinal merkezi olduğuna inanmamız için çok geçerli sebepler vardır. Bu doğruysa, Uruk tanrıçası İnanna (ya da İştar) bir zamanlar onun eşi olmuş olabilir.

ENLİLYeryüzü-tanrı. Bel ya da Belum adıyla da anılır. Baal'le birlikte bütün bu adlar, Mezopotamya'nın en büyük tanrısını dile getiren tanrı anlamındadır. Enlil, tanrı Anum'un oğluydu, zamanla babasının yerine geçerek baştanrı yerine yükseldi. Yeryüzüne hakim olan, onu yöneten odur. Sümer inançlarında bir tufan meydana getirerek insanları cezalandıran da odur. Atmosfer güçlerini de o yönetir; şimşekler fırtınalar, onun buyruğundadır. Karısı Ninlil ya da Belit'le birlikte Elam dağlarında oturur. Nippur sunağı ona adanmıştır.

Ninhursag veya Ki, Sümer mitolojisindeki ana-tanrıça, Yer tanrıçasıdır. Genellikle Enlil'in kız kardeşi olarak gösterilir.

Ninhursag "Sıradağların Tanrıçası" mânâsına gelir. Bunun dışında başka birçok ismi vardır: Nintus "Doğum Tanrıçası", Ninmah "Ağustos Tanrıçası", Dingirmah, Aruru ve Enki'nin karısı olarak çoğunlukla Damgalnuna olarak da anılır.

Akadda ise Belit-ili yani "Tanrıların Tanrıçası" ve Mama, Ea'nın (Enki'nin Akad mitolojisindeki hali) karısı olarak da Damkina diye anılmıştır. Zamanla İştar'ın önemi arttıkça onun itibarı ve önemi düşmüşse de, Babilin baş tanrısı Marduk'un annesi Damkina olarak panteonda her zaman önemli bir yer tutmuştur.
Ayrıca Enki'den Ninsar isimli bir kızı da olmuştur.

ENKİEnki, Sümer mitolojisinde su, zeka ve yaratmanın tanrısıdır. Daha sonraları Babil mitolojisinde Ea olarak anılmıştır.

Enki'nin baş tapınağı Eridu'daki é-engur-ra yani "(su) derinliğin evi"dir. Enki, Me olarak anılan kutsal güçlerin koruyucusuydu.

Enki, Sümer panteonunun tepesindeki 4 yaratıcı tanrıdan biridir. (Diğerleri Enki'nin babası olan Anu, Enlil'in annesi olan Ninhursag/Ki ve babası olan An'dır) Panteonda yeri An ve Enlil'den sonra gelmesine karşın zamanla An'ın önemini kaybetmesi ile 2 sıraya yükselmiştir. Sümer panteonunun en güçlü tanrısı Enlil olmasına karşın icra edici olan tanrı Enki idi. Bu yüzden Sümer destanlarında adına en çok rastlanan tanrıdır.
Su tanrısı olarak sınıflandırılmıştır. Sümer ülkesine bereket veren Dicle ve Fırat nehirleri Enki'nin penisinden fışkıran su ile oluşmuştur. İnsanı yaratan, tohumların yeşermesini, hayvanların üremesini sağlayan, en güçlü büyüleri yapan tanrı Enki'dir. Enki'nin resimlerinde keçi ve balık sıklıkla kullanılmıştır. Balık figürü zaman içinde su ya da nehire dönüşmüştür, bu yüzden nehirli tanrı da denilir.

Enki'nin önemli rol oynadığı 5 mit şunlardır:

Enki ve Ninhursag: Sümer Cennet Miti
Enki ve Ninmah: İnsanın Yaratılışı
Enki ve İnanna: Yeryüzünün ve Kültürel Süreçlerin Düzenlenmesi
İnanna ve Enki: Uygarlık Sanatlarının Eridu'dan Uruk'a Aktarılışı
Enki ve Eridu: Su Tanrısı'nın Nippur'a Yolculuğu
Bu mitlerde anlatılan öyküler belli değişikliklerle Asur, Elam, Hitit, Yunan, İbrani edebiyatına ve dinsel metinlerine girmiştir. Sami dillerinde Enki adı Ea olarak anılmış, Akad/Asur mitolojisine bu adla yerleşmiştir. İbranilerin tanrısı Yehova de Enkiye dayanmaktadır.

3 GÖKYÜZÜ..

İŞTAR
SİN
Nanna Sümer mitolojisindeki ay-tanrısıdır. Kaderin tanrısı olarak da anılan Nanna, Enlil ve Ninlil'in oğludur. Nanna Sümerce "aydınlatıcı" mânâsına gelir. Kutsal şehri Ur'dur. Babil ve Asur'da ise bu tanrıya Sin denmiş, ve ona Harran'da da tapılmıştır. Kanatlı bir boğayı süren Sin'in lapis lazuliden bir bıyığı vardı.
Karısı Ningal olan Nanna/Sin, Utu (Shamash - Güneş) ve İnanna'nın (daha sonraları İştar) babasıdır. Bazı metinlere göre İşkur da onun çocuğudur.
Takvimin ve bereketin de tanrısı olan Sin'in sembolleri hilal, boğa ve üç ayaklı bir iskemledir. Babil ve Asur'un büyük şehirlerinde tapınakları bulunan Sin'in iki ana tapınağı vardır; güneyde Ur ve kuzeyde Harran. Ur'daki baş tapınağının adı E-gish-shir-gal = "Yüce Işığın Evi", Harran'daki tapınağının adı ise E-khul-khul = "Zevklerin Evi" idi.
Astral-teolojik sistemde 30 sayısı ile temsil edilirdi. Büyük bir ihtimalle 30 sayısı bir kameri aydaki ortalama gün sayısından (yaklaşık 29.53) türemiştir

Sin (Nanna - Ay), Shamash (Utu - Güneş) ve İştar (İnanna - Dünya) ile birlikte Mezopotamya tanrılarının ikinci üçlüsünü oluştururlar.
İngilizce Vikipedi Sin makalesi
1911 Encyclopædia Britannica (İngilizce Vikipedi Sin makalesi kaynakçasından)
Encyclopedia Mythica
SAMA